اجرای چاه ارت و سیستم ارتینگ از نکات مهمی در صنعت و ساختمان است که در این مقاله با آن پرداخته شده است.
برای داشتن یک سیستم ارتینگ استاندارد و برای حفاظت از برخورد آذرخش و برق گرفتگی ناشی از اتصال کوتاه و اتصال الکتریسیته به بدنه فلزی دستگاه های الکتریکال و برقی موجود در منزل و کارگاه که به برق وصل میشود و در اثر تماس انسان برای وی خطر ایجاد می‌کند معمولاً بهترین راه احداث چاه ارت است. چاه ارت قسمتی از سیستم ارتینگ می باشد که به منظور تخلیه فوری جریان الکتریکی ناخواسته به زمین ایجاد می گردد.
هدف از بکاربردن اتصال زمین (اجرای چاه ارت):
۱ ـ حفاظت و ایمنی جان انسان
۲ـ حفاظت و ایمنی وسایل و تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی
۳ ـ فراهم آوردن شرایط ایده‌ال جهت کار
۴ ـ جلوگیری از ولتاژ تماسی
۵ ـ حذف ولتاژ اضافی
۶ ـ جلوگیری از ولتاژهای ناخواسته و صاعقه
۷ ـ اطمینان از قابلیت کار الکتریکی
۸- کاهش افت ولتاژ و افت توان بر اثر عدم تعادل بار در سیستم
عموما اجرای چاه ارت با دو روش ذیل انجام می گردد :
مقاومت الکترود زمین به عوامل فراوان مخصوصا به مقاومت ویژه خاک، ابعاد وشکل الکترود بستگی دارد، برای حجم معینی از فلز الکترود هر چه یکی از ابعاد الکترود بزرگتر از دو بعد دیگر بوده و تماس الکترود در این بعد با خاک بیشتر باشد، مقاومت الکترود نسبت به جرم کلی زمین کمتر خواهد شد.
متداولترین انواع الکترود ها جهت اجرای چاه ارت از نظر شکل و طرز قرار گرفتن آن ها در زمین به شرح زیر تقسیم می شوند:
الکترودهای قائم به خاطر نفوذ بیشتر در عمق خاک و دسترسی به لایه های مرطوب تر زمین، صرفه اقتصادی و سهولت در اجرا متداولترین نوع الکترودها در جهان می باشند. انواع الکترودهای قائم که با روش کوبیده شدن در زمین و یا به روش دفنی (اجرای چاه ارت) نصب می شوند عبارت است از:
روش صحیح نصب الکترودهای میله ای (رادکوبی) استفاده از چکش های استاندارد ( چکش دستی لوله ای ،چکش پنوماتیکی،چکش الکتریکی یا پیکور) است. استفاده از پتک صرف نظر از احتمال صدماتی که برای اپراتور دارد، دشوار و زمانبر نیز هست و به احتمال زیاد به الکترود هم آسیب خواهد رساند. در پایین نمونه ای از این چکش ها آمده است.
الکترود های سیمی چند مفتولی و تسمه ای که در زمین به روش دفنی نصب می شوند، صرفا در مواردی که خاک دارای مقاومت مخصوص بالایی است، بهراه الکترولیت مناسب به عنوان آلترناتیوی در کنار الکترود صفحه ای مطرح اند.
استفاده از صفحه به عنوان الکترود زمین جهت اجرای چاه ارت فقط در محل هایی که حداکثر تا عمق ۳ متر دارای نم طبیعی می باشند مجاز بوده و برای عمق بیشتر از ۳ متر توصیه نمی گردد.
در روش سنتی اجرای چاه ارت نصب الکترود صفحه ای در عمق زیاد (یعنی بیش از ۳ متر)، که در ایران معمول است ،اغلب با هدف رسیدن به لایه های نمناک زمین انجام می شود . طراحی مدرن، با توجه به هزینه های زیاد این روش، الکترود های قائم را در اکثر پروژه ها بر آن ترجیح می دهد.
لذا با توجه به اینکه هنوز در برخی از نقاط کشور این رویه سنتی معمول است در اینجا به برخی از الزامات آن اشاره شده است.
صفحه مسی چاه ارت در ابعاد مختلف و به قطر ۳ و ۵ میلیمتر تولید می شود. ابعاد این صفحه برای مناطق مرطوب ۴۰*۴۰، نیمه مرطوب ۵۰*۵۰ و خشک ۷۰*۷۰ مناسب است. هر چه ابعاد صفحه بزرگ تر و قطر آن بیشتر باشد رسانایی بهتری خواهیم داشت و طول عمر چاه نیز بالاتر می رود. در حالت عادی و برای اتاق سرور صفحه مسی ۶۰*۶۰ با درجه خلوص بالا مناسب است.
بهتر است الکترود صفحه ای به صورت قائم دفن شود تا خطوط جریان خارج شده از صفحه حتی الامکان یکنواخت در خاک پخش شوند و ضمنا فشار خاک بر دو سمت صفحه یکنواخت باشد. اتصال هادی زمین به الکترود صفحه ای باید حداقل در دو نقطه مجزا و ترجیحا توسط جوش احتراقی یا اگزوترمیک (جوش CAD WELD) انجام شود.
جهت همبندی سیستم ارتینگ و تست دوره ای استفاده از حوضچه ارت و یا تابلو تست باکس
(6 votes, average: 5,00 out of 5)
Loading...
عالی…..
ایا شن وماسه تاثیر زیادی در ارت دارد اگر بجاش همان خاک خودش استفاده شود…